Ι. Για την εξέταση της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και
Γραμματείας στην Α΄ τάξη Ημερήσιου και Α΄ και Β΄ τάξεις Εσπερινού Γενικού
Λυκείου δίνεται στους μαθητές σε φωτοαντίγραφο απόσπασμα κειμένου διδαγμένου
από το πρωτότυπο, 12-20 στίχων, με νοηματική συνοχή και ζητείται από αυτούς:
α) να μεταφράσουν στη Νέα Ελληνική ένα τμήμα του οκτώ έως
δέκα (8-10) στίχων·
β) να απαντήσουν επί του δοθέντος κειμένου (με εξαίρεση την
υπό το στοιχείο «i» ερώτηση επί μεταφρασμένου κειμένου) σε:
i. τρεις (3) ερωτήσεις ερμηνευτικές που μπορεί να
αναφέρονται σε ιδέες, αξίες, προβλήματα, στη στάση, στο ήθος ή στο χαρακτήρα
προσώπων, στο ιστορικό, κοινωνικό, πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής της συγγραφής
του έργου, στη δομή του κειμένου, σε υφολογικά και αισθητικά θέματα. Οι δύο (2)
από τις ερωτήσεις αυτές αναφέρονται στο δοθέν απόσπασμα και η τρίτη σε τμήμα
διδαγμένου από μετάφραση κειμένου. Για τις απαιτήσεις της τρίτης ερώτησης
δίνεται στους μαθητές σε φωτοαντίγραφο το συγκεκριμένο μεταφρασμένο τμήμα
κειμένου·
ii. μία (1) ερώτηση που αναφέρεται στο γραμματειακό είδος
του κειμένου, στον συγγραφέα ή στο έργο του·
iii. μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική που αναφέρεται
στην παραγωγή και σύνθεση λέξεων της Αρχαίας Ελληνικής, σε ομόρριζες λέξεις, σε
απλές ή σύνθετες, στη σύνδεση λέξεων της Αρχαίας και της Νέας Ελληνικής, στη
διατήρηση ή στην αλλαγή της σημασίας τους, σε συνώνυμα και αντώνυμα κ.λπ.·
iv. μία (1) ερώτηση γραμματικής·
v. μία (1) ερώτηση συντακτικού·
Οι ερωτήσεις υπό τα στοιχεία «iii», «iv» και «v» μπορεί να
αναλύονται σε δύο (2) ισοδύναμα βαθμολογικώς υποερωτήματα.
Η μετάφραση βαθμολογείται με τριάντα (30) μονάδες και
καθεμιά από τις επτά (7) ερωτήσεις με δέκα (10) μονάδες.
ΙΙ. Για την εξέταση στο μάθημα Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και
Γραμματεία του προγράμματος Γενικής Παιδείας της Β΄ τάξης Ημερησίου Γενικού
Λυκείου και της Γ΄ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου δίνεται στους μαθητές σε
φωτοαντίγραφο απόσπασμα διδαγμένου από το πρωτότυπο κειμένου, 12-20 στίχων, με
νοηματική συνοχή και ζητείται από αυτούς:
α) να μεταφράσουν στη Νέα Ελληνική ένα τμήμα του οκτώ έως
δέκα (8-10) στίχων·
β) να απαντήσουν σε τρεις (3) ερωτήσεις ερμηνευτικές, που
μπορεί να αναφέρονται σε ιδέες, αξίες, προβλήματα και επιχειρήματα, στη στάση,
στο ήθος ή στον χαρακτήρα των προσώπων, στο ιστορικό, κοινωνικό, πολιτιστικό
πλαίσιο της εποχής της συγγραφής του έργου, στη δομή του κειμένου, σε υφολογικά
και αισθητικά θέματα. Οι δύο (2) από τις ερωτήσεις αυτές αναφέρονται στο δοθέν
από το πρωτότυπο απόσπασμα και η τρίτη σε απόσπασμα διδαγμένου από μετάφραση
κειμένου, για τις απαιτήσεις της οποίας δίνεται στους μαθητές σε φωτοαντίγραφο
το εν λόγω απόσπασμα.
γ) να απαντήσουν επί του δοθέντος από το πρωτότυπο
διδαγμένου κειμένου σε:
i. μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική που αναφέρεται
στην παραγωγή και σύνθεση λέξεων της Αρχαίας Ελληνικής, σε ομόρριζες λέξεις, σε
απλές ή σύνθετες, στη συσχέτιση λέξεων της Αρχαίας και της Νέας Ελληνικής, στη
διατήρηση ή στην αλλαγή της σημασίας τους, σε συνώνυμα και αντώνυμα, κ.λπ.·
ii. μία (1) ερώτηση γραμματικής·
iii. μία (1) ερώτηση συντακτικού·
Οι ερωτήσεις αυτές (υπό τα στοιχεία γ «i», «ii» και «iii»)
μπορεί να αναλύονται σε δύο ισοδύναμα βαθμολογικώς υποερωτήματα.
δ) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση που αναφέρεται στο
γραμματειακό είδος του κειμένου, στον συγγραφέα ή στο έργο του.
Η μετάφραση βαθμολογείται με τριάντα (30) μονάδες και
καθεμιά από τις επτά (7) ερωτήσεις με δέκα (10) μονάδες.
III. Για την εξέταση στο μάθημα Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και
Γραμματεία της Β΄ τάξης Ημερησίου Γενικού Λυκείου και Γ΄ τάξης Εσπερινού
Γενικού Λυκείου (Ομάδα Μαθημάτων Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών) δίδεται
σε φωτοαντίγραφο:
1. Απόσπασμα διδαγμένου κειμένου από το πρωτότυπο, 12-20
στίχων, με νοηματική συνοχή και ζητείται από τους μαθητές:
α) να μεταφράσουν στη Νέα Ελληνική ένα τμήμα του 8-10
στίχων·
β) να απαντήσουν επί του κειμένου αυτού σε:
i. δύο (2) ερωτήσεις ερμηνευτικές που μπορεί να αναφέρονται
σε ιδέες, αξίες, προβλήματα, στη στάση, στο ήθος ή στον χαρακτήρα προσώπων, στο
ιστορικό, κοινωνικό, πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής της συγγραφής του έργου,
στη δομή και σύνθεση του κειμένου, στην παρουσίαση και αξιολόγηση
επιχειρημάτων, σε υφολογικά και αισθητικά θέματα κ.λπ.
ii. μία (1) ερώτηση που αναφέρεται στο γραμματειακό είδος
του κειμένου, στον συγγραφέα ή στο έργο του·
iii. μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική που αναφέρεται
στην παραγωγή και σύνθεση λέξεων της Αρχαίας Ελληνικής, σε ομόρριζες λέξεις, σε
απλές ή σύνθετες, στο συσχετισμό λέξεων της Αρχαίας και της Νέας Ελληνικής, στη
διατήρηση ή αλλαγή της σημασίας τους, σε συνώνυμα και αντώνυμα κ.λπ.
2. Απόσπασμα αδίδακτου κειμένου της αττικής διαλέκτου από το
πρωτότυπο, 10-12 στίχων στερεότυπης έκδοσης, με νοηματική συνοχή και ζητείται
από τους μαθητές:
α) να το μεταφράσουν στη Νέα Ελληνική·
β) να απαντήσουν επί του κειμένου αυτού σε:
i. μία (1) ερώτηση γραμματικής·
ii. μία (1) ερώτηση συντακτικού·
Καθεμία από τις ερωτήσεις γραμματικής και συντακτικού, υπό
τα στοιχεία ΙΙ, β, i και ii, μπορεί να αναλύεται σε δύο ισοδύναμα βαθμολογικώς
υποερωτήματα.
Η μετάφραση του διδαγμένου κειμένου βαθμολογείται με δέκα
(10) μονάδες, η μετάφραση του αδίδακτου με τριάντα (30) και καθεμία από τις έξι
(6) συνολικά ερωτήσεις του διδαγμένου και του αδίδακτου κειμένου με δέκα (10)
μονάδες.
IV. Για την εξέταση στο μάθημα Αρχαία Ελληνική Γλώσσα της Γ΄
τάξης Ημερησίου Γενικού Λυκείου και της Δ΄ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου της
Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών ισχύουν τα εξής:
1. Δίνεται στους μαθητές απόσπασμα διδαγμένου «κειμένου 12 –
20 στίχων» με νοηματική συνοχή και τους ζητείται:
α) να μεταφράσουν ένα τμήμα του 8-10 στίχων στη νέα ελληνική
και β) να απαντήσουν σε:
i. Δύο (2) ερωτήσεις ερμηνευτικές, που μπορεί να αναφέρονται
σε ιδέες /αξίες/ προβλήματα, στη στάση/ ήθος/ χαρακτήρα των προσώπων, στο
ιστορικό/ κοινωνικό/ πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής του έργου, στη δομή/
σύνθεση του κειμένου, σε υφολογικά/ αισθητικά θέματα, με βάση ολόκληρο το
ανωτέρω απόσπασμα.
ii. Μία (1) ερώτηση ερμηνευτική που αναφέρεται σε τμήματα
του από μετάφραση διδασκόμενου κειμένου, σε συσχετισμό με το παραπάνω εξεταζόμενο
πρωτότυπο απόσπασμα. Σ’ αυτή την περίπτωση δίνεται στους μαθητές σε φωτοτυπία
το συγκεκριμένο μεταφρασμένο τμήμα.
iii. Μία (1) ερώτηση που αναφέρεται στο γραμματειακό είδος,
στο οποίο ανήκει το κείμενο, στο συγγραφέα ή το έργο του.
iv. Μία (1) ερώτηση λεξιλογική σημασιολογική (σύνδεση λέξεων
αρχαίας και νέας, διατήρηση ή αλλαγή της σημασίας τους, οικογένειες ομόρριζων
λέξεων, απλών ή σύνθετων, συνώνυμα, αντώνυμα).
2. Δίνεται επίσης αδίδακτο πεζό κείμενο αττικής διαλέκτου
10-12 στίχων και ζητείται: α) να το μεταφράσουν στη νέα ελληνική και
β) να απαντήσουν σε:
i. Μία (1) ερώτηση γραμματικής και
ii. Μία (1) ερώτηση συντακτικού.
Κάθε ερώτηση του αδίδακτου κειμένου μπορεί να αναλύεται σε
δύο υποερωτήματα, ανάλογα με το είδος των ερωτήσεων που χρησιμοποιούνται.
3. Η βαθμολογία κατανέμεται ως εξής:
α) Η μετάφραση του διδαγμένου κειμένου βαθμολογείται με 10
μονάδες και του αδίδακτου με 20 μονάδες της εκατοντάβαθμης κλίμακας.
β) Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με 10 μονάδες της
εκατοντάβαθμης κλίμακας.
γ) Στις περιπτώσεις των διδαγμένων κειμένων για τα οποία δεν
προβλέπεται από το Πρόγραμμα Σπουδών διδασκαλία από μετάφραση, δεν δίνεται
στους μαθητές η υπό στοιχείο 1.β.ii ερμηνευτική ερώτηση και τότε οι δύο πρώτες
υπό στοιχείο 1.β.i ερμηνευτικές ερωτήσεις βαθμολογούνται η καθεμία με δέκα
πέντε (15) μονάδες της εκατοντάβαθμης κλίμακας.
Για την εξέταση των παραπάνω θεμάτων τόσο στο διδαγμένο όσο
και στο αδίδακτο κείμενο μπορεί, ανάλογα με την περίπτωση και το είδος των
διδακτικών στόχων που αξιολογούνται, να χρησιμοποιούνται διάφορα είδη
ερωτήσεων.
